Opowieść o zawiłych losach Litwinów, które autorka ukazuje na przykładzie historii Wawera Karewisa. Bohater, pracujący na co dzień pod nazwiskiem Lorenz jako kapitan niemieckiego statku, powraca na krótko do ojczyzny. Tytułowym „szarym prochem” jest porzucony przed laty ojczysty…