Akcja utworu ? Niewola tatarska ? toczy się w pierwszej połowie XVII wieku na południowo-wschodnich kresach Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Utwór pisany w formie pamiętnika Aleksego Zdanborskiego. Zdanborski ? ubogi szlachcic ? nieszczęśliwie kocha się w córce bogatego magnata, pannie…